Bijnade helft van de kleding in de wereld is gemaakt van polyester en Greenpeace voorspelt dat dit aantal in 2030 bijna zal verdubbelen. Waarom? De athleisure-trend is een van de belangrijkste redenen daarvoor: een toenemend aantal consumenten is op zoek naar rekbare, resistente kledingstukken. Het probleem is dat polyester geen duurzame textieloptie is, omdat het gemaakt is van polyethyleentereftalaat (PET), het meest voorkomende type plastic ter wereld. Kortom: het merendeel van onze kleding is afkomstig van ruwe olie, terwijl het Intergouvernementeel Panel voor Klimaatverandering (IPCC) oproept tot drastische maatregelen om de temperatuur in de wereld maximaal 1,5 °C boven het pre-industriële niveau te houden.

Drie jaar geleden daagde de non-profitorganisatie Textile Exchange ruim vijftig textiel-, kleding- en detailhandelsbedrijven (waaronder giganten als Adidas, H&M, Gap en Ikea) uit om hun gebruik van gerecycled polyester tegen 2020 met 25 procent te verhogen. Het werkte: vorige maand , heeft de organisatie een verklaring afgegeven waarin wordt gevierd dat de ondertekenaars het doel niet alleen twee jaar vóór de deadline hebben bereikt, maar dat ze het zelfs hebben overtroffen door hun gebruik van gerecycled polyester met 36 procent te verhogen. Daarnaast hebben nog twaalf bedrijven toegezegd dit jaar mee te doen aan de challenge. De organisatie voorspelt dat in 2030 20 procent van al het polyester gerecycled zal zijn.

Gerecycled polyester, ook wel rPET genoemd, wordt verkregen door bestaand plastic te smelten en opnieuw te spinnen tot nieuwe polyestervezels. Hoewel er veel aandacht wordt besteed aan rPET gemaakt van plastic flessen en containers die door consumenten worden weggegooid, kan polyethyleentereftalaat in werkelijkheid worden gerecycled uit zowel postindustriële als post-consumer inputmaterialen. Maar om maar een voorbeeld te noemen: vijf frisdrankflessen leveren genoeg vezels op voor één extra groot T-shirt.

Hoewelkunststof recyclenKlinkt als een onbetwistbaar goed idee, maar de viering van rPET is verre van een unanimiteit in de duurzame modegemeenschap. FashionUnited heeft de belangrijkste argumenten van beide kanten verzameld.

Gerecycled polyester: de profs

1. Voorkomen dat plastic op de stortplaats en in de oceaan belandt-Gerecycled polyester geeft een tweede leven aan een materiaal dat niet biologisch afbreekbaar is en anders op de vuilstort of in de oceaan terecht zou komen. Volgens de NGO Ocean Conservancy komt er jaarlijks 8 miljoen ton plastic in de oceaan terecht, bovenop de geschatte 150 miljoen ton die momenteel in het mariene milieu circuleert. Als we dit tempo aanhouden, zal er in 2050 meer plastic in de oceaan zitten dan vis. Bij 60 procent van alle zeevogels en bij 100 procent van alle soorten zeeschildpadden wordt plastic aangetroffen, omdat ze plastic voor voedsel aanzien.

Wat het storten betreft, meldde de Amerikaanse Environmental Protection Agency dat alleen al in 2015 op de stortplaatsen van het land 26 miljoen ton plastic terechtkwam. De EU schat dat haar leden jaarlijks hetzelfde bedrag zullen genereren. Kleding is ongetwijfeld een groot deel van het probleem: in Groot-Brittannië belandt in een rapport van het Waste and Resources Action Program (WRAP) dat jaarlijks zo'n 140 miljoen pond aan kleding op stortplaatsen belandt. “Het verwerken van plastic afval tot een nuttig materiaal is erg belangrijk voor mens en milieu”, zegt Karla Magruder, bestuurslid van Textile Exchange, in een e-mail aan FashionUnited.

2. rPET is net zo goed als nieuw polyester, maar kost minder grondstoffen om te maken - Gerecycled polyester is qua kwaliteit bijna hetzelfde als nieuw polyester, maar de productie ervan vereist 59 procent minder energie vergeleken met nieuw polyester, blijkt uit een onderzoek uit 2017 door het Zwitserse federale bureau voor het milieu. WRAP schat dat de productie van rPET de CO2-uitstoot met 32 ​​procent zal verminderen in vergelijking met regulier polyester. “Als je naar levenscyclusbeoordelingen kijkt, scoort rPET aanzienlijk beter dan nieuw PET”, voegt Magruder toe.

Bovendien kan gerecycled polyester bijdragen aan het verminderen van de winning van ruwe olie en aardgas uit de aarde om meer plastic te maken. “Het gebruik van gerecycled polyester vermindert onze afhankelijkheid van aardolie als bron van grondstoffen”, zegt de website van outdoormerk Patagonia, vooral bekend vanwege het maken van fleece van gebruikte frisdrankflessen, onbruikbaar productieafval en versleten kleding. “Het beperkt de teruggooi, waardoor de levensduur van stortplaatsen wordt verlengd en de giftige uitstoot van verbrandingsovens wordt verminderd. Het helpt ook om nieuwe recyclingstromen te bevorderen voor polyesterkleding die niet langer draagbaar is”, voegt het label toe.

“Omdat polyester ongeveer 60 procent van de wereldproductie van PET voor zijn rekening neemt – ongeveer het dubbele van wat er in plastic flessen wordt gebruikt – heeft de ontwikkeling van een niet-maagdelijke toeleveringsketen voor polyestervezels het potentieel om een ​​enorme impact te hebben op de mondiale energie- en grondstoffenbehoefte”, stelt het Amerikaanse kledingmerk. Nau, ook bekend om het geven van prioriteit aan duurzame stofopties.

Gerecycled polyester: de nadelen

1. Recycling heeft zijn beperkingen -Veel kledingstukken zijn niet alleen gemaakt van polyester, maar van een mix van polyester en andere materialen. In dat geval is het moeilijker, zo niet onmogelijk, om ze te recyclen. “In sommige gevallen is het technisch mogelijk, bijvoorbeeld blends met polyester en katoen. Maar het bevindt zich nog op pilotniveau. De uitdaging is om processen te vinden die goed kunnen worden opgeschaald, en we zijn er nog niet”, zei Magruder in 2017 tegen Suston Magazine. Bepaalde lamineringen en afwerkingen die op de stoffen worden aangebracht, kunnen ze ook onrecyclebaar maken.

Zelfs kleding die voor 100 procent uit polyester bestaat, kan niet voor altijd worden gerecycled. Er zijn twee manieren om PET te recyclen: mechanisch en chemisch. “Mechanische recycling is het nemen van een plastic fles, deze wassen, versnipperen en er vervolgens weer een polyester chip van maken, die vervolgens het traditionele proces van vezelproductie doorloopt. Bij chemische recycling wordt een afvalplasticproduct teruggebracht naar de oorspronkelijke monomeren, die niet te onderscheiden zijn van nieuw polyester. Die kunnen dan teruggaan naar het reguliere polyesterproductiesysteem”, legt Magruder uit aan FashionUnited. Het meeste rPET wordt verkregen via mechanische recycling, omdat het de goedkoopste van de twee processen is en geen andere chemicaliën vereist dan de reinigingsmiddelen die nodig zijn om de inputmaterialen schoon te maken. Maar “door dit proces kan de vezel zijn kracht verliezen en moet hij dus gemengd worden met nieuwe vezels”, merkt het Zwitserse federale bureau voor het milieu op.

“De meeste mensen geloven dat plastic oneindig gerecycled kan worden, maar elke keer dat plastic wordt verhit, degenereert het, waardoor de daaropvolgende iteratie van het polymeer wordt afgebroken en het plastic moet worden gebruikt om producten van lagere kwaliteit te maken”, zegt Patty Grossman, medeoprichter van Two Sisters Ecotextiles, in een e-mail aan FashionUnited. Textile Exchange stelt echter op haar website dat rPET vele jaren gerecycled kan worden: “kledingstukken van gerecycled polyester streven ernaar continu gerecycled te worden zonder kwaliteitsverlies”, schreef de organisatie, eraan toevoegend dat de polyester kledingcyclus het potentieel heeft om “ een gesloten-lussysteem” ooit.

Degenen die de gedachtegang van Grossman volgen, betogen dat de wereld in het algemeen minder plastic zou moeten produceren en consumeren. Als het publiek gelooft dat alles wat ze weggooien gerecycled kan worden, zal het waarschijnlijk geen probleem zien om plastic wegwerpartikelen te blijven consumeren. Helaas wordt slechts een klein deel van het plastic dat we gebruiken gerecycled. Volgens de Amerikaanse Environmental Protection Agency werd in de Verenigde Staten in 2015 slechts 9 procent van alle kunststoffen gerecycled.

Degenen die pleiten voor een minder feestelijke kijk op rPET verdedigen dat modemerken en consumenten aangemoedigd moeten worden om zoveel mogelijk de voorkeur te geven aan natuurlijke vezels. Hoewel de productie van rPET 59 procent minder energie kost dan nieuw polyester, vergt het immers nog steeds meer energie dan hennep, wol en zowel biologisch als gewoon katoen, volgens een rapport uit 2010 van het Stockholm Environment Institute.